گل گاوزبان یکی از گیاهان دارویی بسیار مهم و مفید است که خواص درمانی بی‌نظیری دارد. برای اینکه بتوانیم از این خواص درمانی استفاده کنیم باید از برگ‌ها و گل‌های این گیاه به صورت خشک شده برای تهیه دم‌نوش لاغری، چای و عرق استفاده کرده و با نوشیدن این نوشیدنی‌های گیاهی از این خواص درمانی بهره‌مند شویم.
گل گاوزبان به دو نوع ایرانی با نام علمی (Echium amoenum) و اروپایی با نام علمی (Borago officinalis) وجود دارد. گل گاوزبان اروپایی گیاهی علف مانند و یک ساله است، اما گل گاوزبان ایرانی یک گیاه خودرو است، همچنین گل‌های گل گاوزبان اروپایی دایره‌ای و کوچک به رنگ لاجوردی و گل‌های گل گاوزبان ایرانی به شکل گل انار و به رنگ‌های لاجوردی و بنفش است.
خواص گل گاو زبان در طب ایرانی
در طب ایرانی خواص سنبل‌الطیب و گل گاوزبان شبیه به یکدیگر است، این گل دارای خاصیت آرام بخش، ضد تشنج، گشادکننده عروق و افسردگی بوده و از آن برای درمان بیماری‌های عصبی، کلیوی، ناراحتی‌های گوارشی، مشکلات پوستی و دیابت استفاده می‌کنند؛ همچنین تصفیه کننده خون، ضد اسپاسم، محرک غدد فوق کلیوی، مقوی قلب و عروق، نرم کننده مجاری تنفسی، خلط آور و ملین است.
گل گاو زبان برای بهبود افسردگی
امروزه افراد در شبانه روز با استرس و موقعیت‌های استرس‌زای زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. به همین دلیل ممکن است خونسردی خود را از دست بدهند و این مشکل عوارض دیگری مانند بی‌خوابی، بدخلقی و بی‌حوصلگی را به دنبال داشته باشد، اما گل گاو زبان یک آرامش بخش و درمان خانگی استرس محسوب می‌شود. با استفاده از مصرف گل گاو زبان دیگر در شرایط استرس‌زا مشکلی نخواهید داشت و شب‌ها به آرامی می‌خوابید.
اثرات ضد درد و ضد استرس گل گاو زبان، در چندین مدل حیوانی امتحان شده و نتایج خوبی داشته‌اند. همچنین عصاره و دم‌نوش آن در برابر آسیب‌های مغزی و اختلالات مربوط به مغز اثر محافظتی دارند. طبق تحقیقات، این گیاه می‌تواند در برابر اختلالات شناختی ناشی از بیماری‌های عصبی نیز تأثیر داشته باشد.
دم‌نوش گل گاو زبان از انواع نوشیدنی‌های گرم است که در درمان بیماران مبتلا به افسردگی خفیف تا متوسط، اختلال وسواس فکری و اختلال اضطراب فراگیر مؤثر است. در ضمن، عصاره گل زبان می‌تواند برای درمان بیماری آلزایمر مفید باشد.
گل گاو زبان برای بهبود فشار خون
گل گاو زبان یکی از بهترین دمنوشها برای حفظ تعادل فشار خون محسوب می‌شود. این نکته بیشتر راجع به افراد دارای فشار خون پایین صدق می‌کند و افراد دارای پرفشاری خون باید در مصرف دم‌نوش گل‌گاوزبان به تنهایی، احتیاط کنند. گل گاو زبان آنتی آکسیدان‌های زیادی دارد که از طریق آنها موجب بهبود گردش خون می‌شود.
پسته خام بهترین تنظیم کننده فشار خون است که می‌توانید آن را به همراه دیگر آجیل‌های تنظیم کننده فشار خون، به طور روزانه مصرف کنید و دم‌نوش گل گاو زبان را هم در برنامه خود بگنجانید تا اینها در کنار هم باعث کنترل فشار خون شما شوند. همچنین خواص چای ترش نیز می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.
گل گاو زبان برای بهبود تپش قلب
گل گاو زبان یک آرام بخش طبیعی است که تأثیر زیادی در کاهش استرس و اضطراب دارد. در نتیجه، می‌تواند تپش قلب را نیز کاهش دهد. در ضمن، گل گاو زبان حاوی آنتی اکسیدان پلی فنل است که نقش مهمی در سلامت انسان دارد و رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد.
رادیکال‌های آزاد علت بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت، پیری، بیماری‌های عصبی، تصلب شرایین، سرطان، التهاب و اختلالات متابولیک محسوب می‌شوند. آنتی اکسیدان‌ها در مقابل رادیکال‌های آزاد واکنش نشان می‌دهند و خواص اکسیداتیو آنها که باعث آسیب دیواره سلولی و سایر اثرات مضر می‌شود را خنثی می‌کنند. در نتیجه علاوه بر کاهش تپش قلب، دم‌نوش گل گاو زبان مانع از گرفتگی عروق کرنر قلب نیز می‌شود.
گل گاو زبان برای بهبود سرماخوردگی
انواع مختلفی از دم‌نوش برای سرماخوردگی وجود دارد. گل گاوزبان سرشار از ویتامین C و فلاونوئید‌ها است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند. از طرفی، تسکین درد و ضد التهاب بودن از دیگر خواص گل گاوزبان به حساب می‌آید که در درمان سرماخوردگی و گلو درد مفید است. همچنین، آسم و برونشیت را می‌توان با این گیاه درمان کرد. طب ایرانی معتقد است که گل گاو زبان می‌تواند تب بالا را کاهش دهد. در ضمن، یکی از خواص به لیمو نیز درمان گلو درد است؛ بنابراین اگر دچار سرماخوردگی و گلو درد شدید، این دو گیاه در کنار هم به درمان هر چه سریع‌تر شما کمک می‌کنند.
گل گاوزبان برای بهبود سرفه
گل گاوزبان در طب ایرانی برای درمان بیماری‌های تنفسی مانند سرفه، آسم، برونشیت و گلودرد استفاده می‌شود. در قدیم اعتقاد داشتند این گیاه دارای خواصی است که به تسکین سرفه با کاهش التهاب، تسکین سوزش، شل شدن مخاط و تقویت ایمنی کمک می‌کند.
عصاره یا روغن این گیاه علائم آسم را بهبود می‌بخشد و نیاز به دارو را کاهش می‌دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید اثربخشی و ایمنی گل گاوزبان مورد نیاز است. ممکن است این گیاه با برخی دارو‌ها یا گیاهانی که بر سیستم تنفسی یا لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند تداخل داشته باشد؛ پس قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید.
گل گاو زبان برای بهبود دیابت
افراد مبتلا به دیابت می‌توانند با بهره‌گیری از خواص گل گاو زبان، به بهبود بیماری خود کمک کنند. این دم‌نوش باعث کاهش قند خون در افراد دیابتی می‌شود. البته دمنوشهای مختلفی می‌توانند برای دیابت مفید باشند. کافیست بسته انواع دمنوشها را خریداری کنید و در هفته آنها را میل کنید تا دیابت شما کنترل شود. همچنین برای بیماران دیابتی توصیه می‌شود جایگزین‌های قند در کنار دم‌نوش خود استفاده کنند. یکی از دلایل ابتلاء به دیابت افزایش وزن است که می‌توانید به کمک خواص چای سبز برای لاغری این عارضه را درمان کنید.
گل گاو زبان برای پوست و مو
عصاره برگ گل گاوزبان، یک ترکیب نرم کننده برای پوست‌های خشک است که خارش پوست را کاهش می‌دهد. اگر آب برگ گل گاوزبان را به مقدار مساوی با آب مخلوط کنید، برای کاهش خشکی، خارش پوست و درمان جوش عصبی مفید است. استفاده از روغن گل گاو زبان روی پوست سر، بسیاری از مشکلات پوست سر و مو مانند شوره را کاهش می‌دهد. برای زیبایی صورت خود، می‌توانید مطلب دم‌نوش برای سفتی صورت را نیز مطالعه کنید و انواع دم‌نوش را به همراه گل گاو زبان برای جوانی صورت خود بنوشید.
گل گاو زبان برای زنان
نامنظمی پریودی یکی از مسائل گریبانگیر برای زنان است. این امر خیلی از اوقات به دلیل رژیم غذایی و سبک زندگی نامناسب پیش می‌آید. در همین نقطه است که یکی دیگر از خواص گل گاو زبان آشکار می‌شود. جالب است بدانیم که دم‌نوش گل گاو زبان این اختلال را در بدن درمان می‌کند و سیکل قاعدگی شما را عادی می‌کند. در ضمن یکی دیگر از فواید و خواص گل گاو زبان، کاهش درد‌های دل و کمر در دوران قاعدگی است.
گل گاوزبان برای رحم
خاصیت گل گاوزبان را برای درمان علائم قاعدگی و یائسگی، بهبود باروری جدی بگیرید. محققان بر این باورند این گل دارای خواصی است که بر رحم تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان‌مثال، باعث تحریک انقباضات رحمی، افزایش جریان خون و متعادل کردن هورمون‌ها می‌شود. البته آنها هشدار می‌دهند که ممکن است اثرات نامطلوبی روی رحم مانند ایجاد خونریزی رحم، سقط جنین یا زایمان زودرس داشته باشد؛ بنابراین استفاده از آن بدون مشورت اولیه با پزشک توصیه نمی‌شود.
گل گاو زبان برای عفونت ادرار
از دیگر فواید گل گاوزبان می‌توان از ادرار آور بودن آن نام برد. زیرا سدیم و پتاسیم بالایی دارد که به همین دلیل ادرار آور است. افزایش دفعات ادرار به دفع عفونت کمک می‌کند و افراد متبلا به این عفونت می‌توانند از خواص آن بهره ببرند. از طرفی، گل گاو زبان برای بهبود التهاب، تورم کلیه‌ها و درمان بی‌اختیاری ادرار مفید است.
دم‌نوش گل گاو زبان و لیمو
وقتی آب به جوش آمد، یک یا دو حلقه لیمو خشک را به همراه گل گاو زبان اضافه کنید و بگذارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم بکشد. می‌توانید آن را با خرما یا مقداری نبات بنوشید. طبع لیمو سرد و خشک است و به تعادل گرمی گل گاو زبان کمک می‌کند.
دم‌نوش گل گاو زبان با سنبل‌الطیب
برای تهیه گل گاو زبان و سنبل‌الطیب باید از نسبت ۲ به ۱ استفاده کرد و مقدار سنبل‌الطیب کمتر باشد. سنبل‌الطیب، طبع گرم و خشک دارد و رطوبت گل گاو زبان را متعادل می‌کند. این گیاه مانند گل گاوزبان، خاصیت آرام بخش دارد و در درمان بی‌خوابی مؤثر است. در ضمن، گل گاو زبان و سنبل‌الطیب هر دو به عنوان دمنوشهای لاغری محسوب می‌شوند و می‌توانید جهت کاهش وزن، آنها را با هم ترکیب کنید.
خواص عرق گل گاوزبان
عرق گل گاوزبان از دم کردن برگ‌ها و گل‌های خشک آن به دست می‌آید. خواص عرق گل گاوزبان شامل درمان افسردگی، استرس، اضطراب، بی‌خوابی، سرفه، تنگی نفس، سینه پهلو، تب، دیابت، پوست خشک و جوش و… می‌شود. این عرق به‌صورت خالص یا با شیرین کننده‌های مختلف مانند عسل، نبات، خرما و… قابل مصرف است. برای اینکه از خواص بی‌نظیر این گیاه استفاده کنید، عرق آن را صبح زود یا شب قبل از خواب بخورید.
خواص برگ گل گاوزبان
برگ‌های تازه و خشک شده این گیاه دارای خواص درمانی زیادی هستند. به‌عنوان‌مثال، برای درمان جوش و خارش پوست باید برگ‌های خشک آن را با مقدار مساوی آب رقیق کنید و روی پوست صورت بمالید. همچنین برای تسکین سینه پهلو و سرفه، دم کرده آن را بخورید. طرز دم کردن گل گاوزبان خیلی راحت است. برای دم کردن گل گاو زبان باید دو قاشق سوپ‌خوری از آن را در دو فنجان آب جوش بریزید و به مدت ده دقیقه صبر کنید تا آماده شود.
برگ گل گاو زبان
گل گاو زبان حاوی گاما لینولئیک اسید (GLA) و ملاتونین است که به ترتیب اثرات ضدالتهابی و آرام‌بخش دارند. خوردن دم‌نوش این گیاه قبل از خواب کمک می‌کند آرام شوید و سریع‌تر بخوابید. در نظر داشته باشید که گل گاو زبان حاوی آلکالوئید‌های پیرولیزیدین است. احتمال دارد این ترکیبات سمی به کبد آسیب برسانند و سلامتی شما را به چالش بکشند؛ بنابراین از مصرف آن در مقادیر زیاد و به مدت طولانی خودداری کنید.
مضرات گل گاوزبان
در کنار تمام خاصیت‌های شگف‌انگیز این گل باید به نکاتی نیز توجه داشت؛ مصرف گل گاوزبان به زنان باردار و شیرده و افرادی که بیماری کبدی دارند توصیه نمی‌شود. زیاده روی در مصرف گل گاوزبان می‌تواند برای کبد سالم هم مضر باشد. از دیگر مضرات گل گاوزبان این است که می‌تواند احتمال خطر خونریزی در طول جراحی یا پس از آن را افرایش دهد، به همین علت به بیمارانی که عمل جراحی دارند توصیه می‌شود که از ۲ هفته پیش از عمل جراحی مصرف گل‌گاو زبان را قطع کنند. همچنین افرادی که مبتلا به اختلال خونریزی هستند باید از مصرف گل گاوزبان خودداری کنند و یا حداقل در مصرف این داروی گیاهی احتیاط کنند.
گل گاوزبان ممکن است با برخی از دارو‌های شیمیایی از جمله دارو‌های ضد انعقاد و ضد پلاکت (مانند آسپیرین، دیکلوفناک، پلاویکس، ایبوبروفن، هپارین، وارفارین، دالتپارین، انوکساپارین)، دارو‌های بیهوشی، دارو‌های ضدالتهابی غیر استروئیدی و دارو‌های افزاینده تجزیه سایر دارو‌ها در کبد چرب اشاره کرد. گل گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید برای نوزادان و کودکان ممنوع است. افراط در مصرف گل گاوزبان می‌تواند موجب اختلالاتی در معده و دستگاه گوارش شود. معده درد و درد در افراد درگیر با سنگ کیسه صفرا می‌تواند از عوارض زیاده‌روی در مصرف گل گاوزبان باشد.
