دندان های مصنوعی در دو نوع ثابت و متحرک ساخته می‌شوند که هر کدام مزایا، معایب و کاربردهای خاص خود را دارند. کاری که یک دندانپزشک با تجربه انجام می‌دهد، این است که بعد از بررسی شرایط دهان و دندان و همچنین سایر فاکتورها نظیر سن، سابقه بیماری یا سلامتی و… انواع مختلف پروتزهای مصنوعی را به شما پیشنهاد می‌دهد. درنهایت شما از بین گزینه‌های مختلف یکی را با توجه به هزینه‌ای که قرار است پرداخت نمایید برمی‌گزینید.
نوعی از دندان مصنوعی ثابت با نام ایمپلنت می‌تواند توسط افرادی با بی‌دندانی کامل و یا افرادی که دندان‌های خود را به صورت تک و یا تکه‌ای (چند دندان) از دست داده‌اند مورد استفاده قرار بگیرد. ایمپلنت ها توسط یک پیچ تیتانیومی در استخوان فک فرد فرو می‌روند و برای کاشت آنها باید جراحی لثه صورت بگیرد. برخی از پروتزها نیز توسط چسب و یا سیم‌های فلزی در دهان ثابت می‌شوند که می‌توانند به صورت اختصاصی برای هر فرد به شکل تکی، تکه‌ای و یا کامل ساخته شوند.
در این میان معروف‌ترین و بهترین دندان مصنوعی ثابت ایمپلنت است که برای کاشت آن در دهان بیمار، باید علاوه بر تامین هزینه مورد نیاز، برخی از شرایط مهیا باشند تا فرد دچار مشکل نشود؛ به همین دلیل علیرغم تاکید محققان بر استفاده از این نوع دندان مصنوعی، همواره احتیاطات لازم توسط دندانپزشکان متبحر در نصب ایمپلنت در دهان بیماران صورت می‌گیرد.
بر اساس منابع معتبر علمی و اطلاعات منتشر شده در مستر دندان، پروتزهای متحرک برای افرادی مناسب هستند که شرایط دریافت نوع ثابت را به عنوان جایگزین دندان‌های از دست رفته نداشته باشند. به عنوان مثال افراد مسن که استخوان فک آنها دچار تحلیل شده باشد یا دندان های زیادی را از دست داده باشند، بهترین کاندیدا برای دریافت دندان های مصنوعی متحرک به شمار می‌روند. برخی از افراد هم می‌توانند در دندان‌های پشتی خود که قابل دیدن نیستند، نوع متحرک را به کار ببرند.
بیماری‌های نظیر پوکی استخوان و دیابت کنترل نشده از بازدارنده‌های جدی برای دریافت ایمپلنت به شمار می‌روند. جراحان لثه بر این باورند که قبل از هرگونه عمل جراحی بر روی دهان فرد بیمار باید مواردی نظیر میزان تحلیل استخوان فک، سوابق پزشکی، آلرژی و حساسیت به طور کامل بررسی شوند؛ همچنین اگر فرد داروها و یا مکمل‌های خاصی را مصرف می‌کند، حتما باید پزشک را در جریان قرار دهد.
بعد از مراجعه به کلینیک دندانپزشکی، اقدامات لازم برای بررسی شرایط شما توسط تیم دندانپزشکی صورت می‌گیرد. در صورتی که شما واجد شرایط دریافت دندان مصنوعی ثابت نباشید، انواع مختلفی از پروتزها و دندان های مصنوعی متحرک به شما معرفی و پیشنهاد می‌شوند. بهتر است بدانید که نوع متحرک دارای مزایای متعددی از جمله نصب آسان، عدم نیاز به جراحی، تعداد مراحل کمتر نصب، هزینه پایین‌تر، ترمیم آسان در صورت نیاز و همچنین مناسب برای افراد مسن است.
دندان های مصنوعی ثابت در شرایطی که شما از لحاظ جسمی آمادگی کامل دریافت آن را داشته باشید، مزایای زیادی را برای شما به همراه خواهند داشت؛ یکی از مهم ترین این مزایا عدم حرکت در حین جویدن و صحبت کردن است که نشان‌دهنده تشابه زیاد این نوع دندان های مصنوعی با دندان طبیعی شما از لحاظ عملکرد است.
از سوی دیگر بیماران زیادی رضایت خود را در زمینه تشابه ظاهری این نوع دندان‌ها با دندان های طبیعی خود گزارش کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان گفت افرادی که به دنبال ظاهر طبیعی دندان مصنوعی هستند، می‌توانند نوع ثابت را برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته انتخاب کنند. معمولا افراد جوان و کم سن و سال که در اثر حادثه دچار شکستگی دندان و یا از بین رفتن آن شده‌اند، به سراغ دندان های ثابت مصنوعی می‌روند و از انتخاب نوع متحرک پرهیز می‌کنند.
با توجه به این که نوع دندان مصنوعی می‌تواند با در نظر گرفتن فاکتورهای مختلفی انتخاب شده و به کار گرفته شود، می‌توان گفت که از فرد به فرد متفاوت است. علاوه بر شرایط جسمی و وضعیت اولیه بیمار که توسط متخصص بررسی می‌شود، فاکتورهایی نظیر نتایج مورد انتظار بیمار، دوام و طول عمر دندان، میزان تخصص دندانپزشک نیز در تعیین روش جایگزینی دندان های از دست رفته موثر هستند. اگر فرد به زیبایی ظاهری دندان اهمیت دهد، قطعا استفاده از نوع ثابت نظیر ایمپلنت، پروتزهای چسبی، لمینت و… برای آنها مناسب تر خواهد بود.
برای مواردی که فرد نیاز دارد که در صورت لزوم دندان را از دهان خود خارج کند، دندان مصنوعی متحرک بهتر از نوع ثابت است. در این حالت این امکان وجود دارد که حتی در مواردی بدون نیاز به حضور شما دندان مصنوعی مورد تعمیر قرار بگیرد. این ویژگی برای افرادی که در بستر بیماری هستند و یا از ضعف عمومی رنج می‌برند، کاربردی است.
به توصیه متخصصان، بعد از کاشت هر دو نوع دندان مصنوعی متحرک و یا ثابت، فرد باید اقدامات مراقبتی لازم را برای افزایش کارایی و طول عمر آنها انجام دهد. هر دوی این نوع دندان‌ها همانند دندان های طبیعی و حتی بیشتر از آنها نیازمند مراقبت و رعایت بهداشت هستند تا از ساییدگی، شکستگی، عفونت لثه و تخریب دندان ها جلوگیری شود.
اگر بخواهیم به صورت کلی به مقایسه دندان مصنوعی ثابت و دندان مصنوعی متحرک بپردازیم، می‌توانیم بگوییم که هرکدام از آنها فواید، کاربردها و مزایای خاص خودشان را دارند و انتخاب از بین آنها یک مسئله فردی است که به فاکتورهای زیادی بستگی دارد. با وجود این که دندان های مصنوعی ثابت بادوام تر و شکیل‌تر هستند و راحتی بیشتری را برای شما به همراه دارند، ممکن است برای بسیاری از افراد مناسب نباشند که در این صورت نوع متحرک می‌تواند به بهترین انتخاب برای این افراد تبدیل شوند. نکته‌ای که بی‌تردید می‌توان گفت این است که برای دریافت یک نتیجه عالی، بهترین کار استفاده از تخصص و تجربه دندانپزشکان حرفه‌ای است.
