در چند سال اخیر بخش خانگی و صنعتی با قطعی برق مواجه است پاییز سال گذشته نیز برق این بخش‌ها با قطعی مواجه شد و هم‌چنین افزایش آلودگی هوا به‌دلیل مصرف گازوئیل و مازوت در صنایع و نیروگاه‌ها به‌علت کمبود گاز رخ داد.
در سال جاری هم از اواخر بهار با قطعی مکرر برق مواجه شدیم. شرایط حوزه‌های دیگری مثل گاز و سوخت و آب هم مثل برق است و این یعنی اینکه کشور با ناترازی انرژی مواجه است؛ این شرایط نشان‌دهنده این است که میان تولید و مصرف انرژی ناترازی وجود دارد و تولید برق از مصرف جا مانده است.
شرایط ناترازی آب و کاهش نزولات آسمانی به‌نحوی است که دولت در زمینه انتقال آب به شهرها به انجام کار فشرده و عاجل روی آورده و در زمینه تامین بنزین نیز، بخشی از نیاز کشور با واردات تهیه می‌شود که نشان از وجود ناترازی در این عرصه است.
طبق مصوبه مجلس در برنامه هفتم توسعه، مسئولیت حل این مسئله بر عهده سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی گذاشته شده است.
لازم به ذکر است که نمایندگان مجلس در جریان بررسی گزارش کمیسیون تلفیق از لایحه برنامه هفتم توسعه، جز 2 بند الف ماده 46 را تصویب کردند که خرداد ماه سال گذشته به دولت ابلاغ شد. طبق این مصوبه، دولت مکلف است به منظور ایجاد هماهنگی فرابخشی و مدیریت کلان و متمرکز در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی، مدیریت بهینه ناترازی انرژی در بخش‌های مختلف با رعایت ملاحظات کاهش شدت انرژی و پیگیری اجرای طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی و تعیین میزان و نحوه تخصیص کلیه یارانه‌های انرژی در هر بخش با اجرای کامل قانون هدفمندکردن یارانه‌ها، «سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» را به صورت فرادستگاهی از تجمیع و ادغام تمام ظرفیت‌های سازمانی موجود در دستگاه‌های اجرائی از جمله شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، ساتبا و ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور تأسیس نماید و اساسنامه آن را ظرف شش ماه به تصویب هیأت وزیران برساند.
این سازمان باید زیر نظر مستقیم رئیس جمهور تشکیل شود و در ماده 46 قانون برنامه هفتم به ایجاد یک مجموعه‌ای برای مدیریت راهبردی انرژی اشاره شده است.
اما متاسفانه اجرای قوانین مرتبط با بهینه‌سازی مصرف انرژی که برای کاهش این ناترازی تصویب شده بود، در طول برنامه‌های مختلف بر زمین مانده است.
ناترازی به‌وجود آمده ناشی از عدم بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف است. وابستگی شدید به گاز طبیعی (حدود 70 درصد از سبد سوخت)، رشد سریع مصرف و محدودیت‌های تولید، عوامل اصلی ناترازی انرژی در کشور است. قانون برنامه هفتم برای حل این مشکل، دولت را مکلف کرده سازمان جدید بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی را تشکیل دهد.
این سازمان قرار است، سازوکار‌های مالی تعیین شده در برنامه هفتم را اجرا و برای حل مشکلات حوزه انرژی کشور، میان دولت و بخش خصوصی، تنظیم‌گری کند و هیئت وزیران برای تصویب اساسنامه این سازمان جدید، تا دوم آبان ماه سال گذشته فرصت داشت.
یکی از دلایل اصلی نبود مصرف بهینه، فقدان یک متولی واحد برای مدیریت انرژی است. به گفته کارشناسان، شرکت‌های موجود مانند سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت در وزارت نفت و ساتبا در وزارت نیرو، تاکنون عملکرد کارآمدی نداشته‌اند و نیازمند تجمیع و مدیریت واحد هستند.
*دستور پزشکیان برای تشکیل سازمان بهینه‌سازی انرژی
لازم به ذکر است که رئیس جمهور در مردادماه طی ابلاغیه‌ای دستور تصویب اساسنامه برای تشکیل این سازمان را صادر کرد و به استناد برنامه هفتم توسعه، مهلت این کار را پایان شهریورماه قرار داد. طبق مصوبه مجلس در برنامه هفتم دولت مکلف شده که تمام ظرفیت‌های بهینه‌سازی ذیل یک سازمان تجمیع شود.
طبق این مصوبه باید ابتدا اساسنامه آن به تصویب هیئت وزیران برسد. با تشکیل این سازمان، شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت که زیرمجموعه وزارت نفت است، ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و سوخت که زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی است و بخش بهره‌وری انرژی برق از سازمان ساتبا که زیرمجموعه وزارت نیرو است، با هم ادغام می‌شود و این ظرفیت‌ها، در سازمان جدید تجمیع خواهد شد.
در آخرین خبر مربوط به تشکیل سازمان بهینه سازی مصرف سوخت حالا مقرر شده تا اصلاحیه نهایی اساسنامه سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی تا پایان شهریور یعنی تا چند روز دیگر ابلاغ شود تا یک قدم به رفع مشکل انرژی نزدیک شویم حالا باید منتظر ماند و دید که در این مدت این اصلاحیه انجام و اساسنامه ابلاغ می‌شود تا بخشی از مسئله ناترازی انرژی در کشور حل شود. چراکه مسئله تأمین انرژی در زمستان و هم‌چنین تأمین انرژی برای بخش‌های خانگی و صنعتی در پیش است و این امید وجود دارد با تشکیل این سازمان و اعمال مدیریت و اتخاذ تصمیمات مربوطه به‌نحوی عمل شود که مردم مثل سال گذشته با مشکل در این زمینه مواجه نشوند.
