مکمل ویتامین ئی (E) با دوز پایین ممکن است در بهبود عملکرد کبد برای بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت مرتبط با اختلال متابولیک (MASH) مؤثر باشد.
استئاتوهپاتیت مرتبط با اختلال متابولیک مرحله پیشرفته‌ای از نوعی بیماری کبد چرب به نام بیماری استئاتوتیک کبدی مرتبط با اختلال متابولیک (MASLD) است که قبلاً به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شناخته می‌شد. این بیماری می‌تواند در نتیجه یک اختلال متابولیک، مانند چاقی یا دیابت، رخ دهد و منجر به تجمع خطرناک چربی اضافی در کبد شود.
یک کارآزمایی بالینی اخیر در چین با ۱۲۴ شرکت کننده که مبتلا به MASH بودند، اما سابقه دیابت نداشتند، انجام شد. آنها در دو گروه به مدت ۹۶ هفته روزانه ۳۰۰ میلی گرم ویتامین ئی و دارونما دریافت کردند. آنها همچنین در طول دوره مطالعه، توصیه‌های غذایی و ورزشی دریافت کردند که معمولاً بخشی از درمان MASH است.
تقریباً ۳۰ درصد از شرکت کنندگانی که ویتامین ئی دریافت کردند، بر اساس آزمایش ها، بهبود بیماری را نشان دادند، در مقایسه با ۱۴.۱ درصد در گروه دارونما.
به گفته محققان، هیچ یک از شرکت کنندگان در مطالعه به سرطان پروستات، رویداد‌های قلبی عروقی یا سکته مغزی هموراژیک مبتلا نشدند، که همگی خطرات مرتبط با مکمل ویتامین ئی هستند.
آیا ویتامین ئی می‌تواند MASH را درمان کند؟
ویتامین ئی به طور گسترده به عنوان درمان MASH استفاده نمی‌شود. برخی از پزشکان ممکن است آن را به بیماران مبتلا به MASH که به دیابت مبتلا نیستند، همراه با هشدار‌هایی در مورد خطرات احتمالی، از جمله سرطان پروستات و بیماری قلبی توصیه کنند.
یک بررسی سیستماتیک در سال ۲۰۲۴ نشان داد که ویتامین ئی نشانگر‌های التهاب کبد را به طور متوسط کاهش می‌دهد. در حالی که این مکمل اسکار کبد (فیبروز) را کاهش نداد، سرعت بهبود MASH را افزایش داد.
در یک کارآزمایی بالینی در سال ۲۰۱۰، محققان دریافتند که ۸۰۰ واحد بین المللی ویتامین ئی روزانه سلامت کبد را در ۴۳ درصد از شرکت کنندگان مبتلا به MASH ارتقا می‌دهد. با این حال، بیشتر شرکت کنندگان بهبود MASH یا فیبروز را تجربه نکردند. این آزمایش همچنین ایمنی طولانی مدت مصرف ویتامین ئی را بررسی نکرد. پس از ۹۶ هفته، چهار نفر از ۸۴ شرکت کننده در گروه ویتامین ئی به دیابت مبتلا شدند، در حالی که سایر افرادی که دارونما یا داروی دیابت نوع ۲ به نام پیوگلیتازون دریافت کردند، به دیابت مبتلا نشدند.
به گفته دکتر کرتی شتی، مدیر بخش کبد و مدیر پزشکی پیوند کبد در دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند، مطالعه اخیر از دوز کمتری از ویتامین ئی نسبت به آزمایش سال ۲۰۱۰ استفاده کرد که از نظر تئوری می‌تواند اثرات نامطلوب مرتبط با این ویتامین را کاهش دهد.
با این حال، به گفته دکتر شتی، مطالعه جدید تنها بهبود‌های جزئی در نمونه برداری‌های کبد انجام شده در پایان کارآزمایی را نشان داد. این کارآزمایی همچنین در مقیاس کوچک بود و نرخ ریزش قابل توجهی داشت. همه شرکت کنندگان در چین بودند، از این رو مشخص نیست که آیا نتایج را می‌توان به جمعیت گسترده تری تعمیم داد یا خیر.
شتی گفت: “در حالی که این مطالعه جالب بود، بعید است که مدیریت درمان فعلی ما را در مورد MASH تغییر دهد. “
گزینه‌های درمانی اندک برای MASH
در حال حاضر، رزدیفرا (رسمترین) تنها درمان مورد تأیید سازمان غذا و دارو آمریکا برای MASH است که همراه با رژیم غذایی و ورزش استفاده می‌شود.
در یک کارآزمایی بالینی فاز ۳، حدود ۲۴ تا ۳۶ درصد از افرادی که رزدیفرا مصرف کردند، بهبود MASH را بدون بدتر شدن اسکار کبد مشاهده کردند. در مقایسه، فقط ۹ تا ۱۳ درصد از افرادی که دارونما و مشاوره سبک زندگی دریافت کردند، نتایج مشابهی را مشاهده کردند.
افزون بر داروی جدید، کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن ممکن است به کاهش تجمع چربی کبد در بیماران با وزن بالاتر کمک کند.
با وجود برخی شواهد نشان دهنده اینکه ویتامین ئی ممکن است عملکرد کبد را در بیماران مبتلا به MASH بهبود بخشد، آزمایش‌های بالینی بیشتری برای ارزیابی دوز بهینه و عوارض احتمالی طولانی مدت آن مورد نیاز است.
این برای شما چه معنایی دارد؟
تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل ویتامین ئی با دوز پایین ممکن است به بهبود عملکرد کبد در افراد مبتلا به MASH که به دیابت مبتلا نیستند، کمک کند. با وجود برخی شواهد نشان دهنده فواید ویتامین ئی برای بهبود نشانگر‌های التهاب کبد، اما از آن به طور گسترده استفاده نمی‌شود.
کارشناسان می‌گویند مکمل جایگزینی برای درمان‌های تایید شده مانند رزدیفرا یا تغییرات سبک زندگی نیست. پیش از آغاز مصرف ویتامین ئی، به خصوص اگر دیابت یا سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
