به گزارش حرف اضافه به نقل از جام جم، با فرا رسیدن تعطیلات نوروزی و افزایش سفرها همیشه یکی از دغدغه‌هایی که مورد توجه مردم و مسئولان بوده تصادفات جاده‌ای است. تصادفات در کشور ما نسبت به استانداردهای جهانی بالاتر است و اقداماتی که در گذشته انجام شده نتوانسته تاثیر بالایی در این زمینه داشته باشد.
از مدتی قبل رئیس‌جمهور با طرح پویش «نه به تصادف» از عزم دولت برای کاهش تصادفات گفت و رسانه ملی نیز همچون همیشه با حمایت‌های خود تلاش دارد اثرگذاری این پویش را دوچندان کند. در این میان باید به عواملی که در تصادفات جاده‌ای نقش دارند توجه بیشتری کرد.وضعیت جاده‌ها وکیفیت آن نقش بسیار مهمی درمیزان حوادث جاده‌ای دارد وبا توجه به صحبت‌های مسئولان که اعتبار کافی برای ترمیم و بازسازی‌ها وجود ندارد نگرانی‌ها افزایش می‌یابد. باید از الان منتظر آمار نگران‌کننده‌ای در این بخش باشیم.
بر اساس گزارشی که سازمان پزشکی قانونی کشور در رابطه با میزان مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات رانندگی در ایام نوروز سال ۱۴۰۳ اعلام کرده بود، فقط در فاصله روزهای بیست‌وپنجم اسفند ۱۴۰۲ تا پانزدهم فروردین ۱۴۰۳، تعداد ۱۰۶۵ نفر براثر تصادفات رانندگی، جان خود را از دست دادند. تعداد مصدومان ناشی از تصادفات رانندگی نیز در این ایام به ۱۷هزار و ۲۴۴ نفر رسید که این ارقام می‌تواند ثابت کند نوروز برای خانواده‌های زیادی سیاه و غم‌انگیز بود. البته بازی تصادفات و مرگ‌ومیرهای جاده‌ای به همین ۲۰روز ختم نشد و درست در میانه سال رئیس پلیس راهور فراجا از جان‌باختن ۱۰هزار و ۹۷ نفر در تصادفات طی شش‌ماهه اول ۱۴۰۳ خبر داد.
سردار سیدتیمور حسینی با بیان این‌که وسایل نقلیه شخصی و عابران‌پیاده در صدر آمار تلفات هستند، ادامه داد: «بیشترین تصادفات در ساعات ۱۶ تا ۲۰ رخ می‌دهد که ۲۵درصد کل تصادفات را شامل می‌شود و ساعات ۲۰ تا ۲۴ شب با سهم ۲۲درصدی در رتبه بعدی قرار دارد.»
عوامل حادثه‌ساز
مدت‌هاست که همه به‌دنبال یافتن سهم مقصر در افزایش تصادفات رانندگی هستند و در این میان نمی‌توان از وضعیت جاده‌ها چشم‌پوشی کرد. بر اساس نتایج یک پژوهش، در میان سه عامل اصلی تصادفات در عامل انسانی، خستگی و خواب‌آلودگی راننده تا ۷۵درصد، در عامل جاده، آسفالت نامناسب تا ۵۷درصد و در عامل خودرو و کیفیت پایین وسیله و قطعات غیراستاندارد تا ۷۵درصد بیشترین اثر سوء را بر رانندگی دارند. در این میان مسئولیت بخش مهمی از آمار بالای تلفات جاده‌ای به کیفیت راه‌ها و نظارت‌های جاده‌ای برمی‌گردد؛ مسأله‌ای که در کنار خطاهای انسانی، جاده‌های بی‌بازگشتی را برای مسافران رقم می‌زند.
پول هست، پول نیست!
نزدیک به یک دهه است که سازمان راهداری عنوان می‌کند پول نگهداری راه را نداریم و این موضوع بهانه‌ای برای عدم بهسازی، لکه‌گیری و ترمیم به‌موقع آسفالت‌ها شده است. اما در مقابل بارها اعلام کرده ۹۰درصد بودجه حمل‌ونقل به بخش راه اختصاص می‌یابد. به همین خاطر مردم می‌پرسند پرداخت عوارض به کجا می‌رود و چرا جاده‌ها و اتوبان‌ها همیشه پر از چاله‌چوله است؟!
سال گذشته رئیس وقت سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای درباره چرایی عدم بهسازی، لکه‌گیری و ترمیم به‌موقع چاله آسفالت راه‌ها که موجب گلایه مردم شده، گفت: «نزدیک به ۲۴۰هزارمیلیارد تومان اعتبار برای نگهداری ۲۹۰هزار کیلومتر راه‌های کشور نیاز است، اما فقط ۱۰درصد این رقم به دست سازمان راهداری می‌رسد.» بر اساس شاخص‌های استاندارد جهانی سالانه ۴ تا ۶درصد قیمت روز یک کیلومتر راه را باید برای نرخ استهلاک هزینه کرد، اما به‌دلیل کسری اعتبارات این رقم در ایران هزینه نمی‌شود.
کیفیت پایین تجهیزات راه‌سازی
مهران جواهری، کارشناس ارشد راه‌وترابری با بیان این‌که در بررسی کیفیت جاده‌های ایران باید به شاخص میزان هموار بودن جاده‌های کشور بپردازیم، می‌گوید: «قبلا در همین زمینه کاری انجام شده بود که نشان می‌داد شرایط بسیار بدی داریم و علت آن در مرحله نخست به کیفیت احداث راه‌ها برمی‌گردد.»
وی توضیح می‌دهد: «یکی از علل بروز چاله‌چوله در راه‌ها به ضعف شرکت‌ها و راه‌سازان و کیفیت ناوگان و تجهیزات راه‌سازی در ایران برمی‌گردد که عمر متوسط آن حدود ۳۰سال است. طبعا با چنین ناوگانی راه‌های باکیفیت مناسب ساخته نخواهدشدوعلت مهم‌تر نگهداری وبه‌سازی نامناسب است.»
این کارشناس راه‌وترابری ادامه می‌دهد: «مطابق استانداردها باید بودجه‌ای معادل ۲ تا۶درصد ارزش روز راه‌ها به این امر اختصاص داده شود که در عمل بودجه اختصاص‌داده‌شده حدود ۱۰ تا ۱۵درصد بودجه مورد نیاز است. در نتیجه کیفیت راه‌های کشور قابل قبول نخواهد بود و یکی از مهم‌ترین دلایل تصادفات در جاده‌ها همین کیفیت نامناسب راهداری و بهسازی راه‌هاست. انتظار می‌رود دولت با آسیب‌شناسی گذشته نسبت به برطرف کردن موانع و مشکلات و افزایش رتبه ایران در کیفیت راه‌ها اقدام مناسبی انجام دهد.»
