شیر زردچوبه که به نام “شیر طلایی” نیز شناخته می‌شود یک نوشیدنی هندیست که طی سالیان اخیر در فرهنگ‌های غربی نیز از محبوبیت زیادی برخوردار شده است.
شیر زردچوبه یک نوشیدنی با رنگ زرد روشن است و به طور سنتی با گرم کردن شیر گاو یا یک شیر گیاهی همراه با زردچوبه و ادویه‌های دیگر مانند دارچین و زنجبیل تهیه می‌شود.
این نوشیدنی به دلیل فواید بسیاری که برای سلامتی ارائه می‌کند، مورد توجه قرار گرفته و اغلب به عنوان گزینه‌ای برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی استفاده می‌شود.
در ادامه با برخی فواید شیر زردچوبه که از پشتیبانی علمی برخوردار هستند، بیشتر آشنا می‌شویم.
ماده تشکیل دهنده اصلی آن سرشار از آنتی اکسیدان هاست
عصر ایران نوشت: زردچوبه ماده کلیدی در شیر طلایی است که یک ماده غذایی محبوب در آشپزی آسیایی محسوب می‌شود.
کورکومین، ترکیب فعال موجود در زردچوبه، قرن هاست که در پزشکی سنتی هندی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی قوی خود استفاده می‌شود.
آنتی اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که با آسیب سلولی مبارزه کرده و از بدن انسان در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند.
آنها برای عملکرد سلول‌های بدن ضروری هستند و مطالعات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها ممکن است به کاهش خطر عفونت و بیماری کمک کنند.
بیشتر دستور العمل‌های شیر زردچوبه حاوی دارچین و زنجبیل نیز هستند که هر دو دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند.
خواص ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد قارچی دارد
در هند، شیر زردچوبه اغلب به عنوان یک درمان خانگی علیه سرماخوردگی استفاده می‌شود. در حقیقت، این نوشیدنی به دلیل خواص تقویت کننده سیستم ایمنی بدن مورد توجه قرار گرفته است.
مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که کورکومین دارای خواص ضد باکتری، ضد ویروسی و ضد قارچی است که ممکن است به پیشگیری و مبارزه با عفونت‌ها کمک کند.
اگرچه نتایج این قبیل مطالعات امیدوارکننده هستند، اما در حال حاضر شواهد قطعی درباره این که شیر زردچوبه عفونت‌ها را در انسان کاهش می‌دهد، وجود ندارد.
ترکیبات موجود در زنجبیل تازه ممکن است رشد برخی باکتری‌ها را مهار کند. عصاره زنجبیل ممکن است با ویروس سین‌سیشیال تنفسی انسانی که یکی از دلایل شایع عفونت‌های تنفسی است، مبارزه کند.
همچنین، مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که سینامالدهید، ترکیب فعال موجود در دارچین، ممکن است از رشد باکتری‌ها جلوگیری کند. افزون بر این، ممکن است به درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی ناشی از قارچ‌ها نیز کمک کند.
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه دارای خواص قوی آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند که ممکن است سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت کند.
به کاهش التهاب و درد مفاصل کمک می‌کند
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه دارای خواص ضد التهابی قوی هستند.
تصور می‌شود که التهاب مزمن نقش مهمی در بیماری‌های مزمن از جمله سرطان، سندرم متابولیک، آلزایمر و بیماری قلبی ایفا می‌کند. به همین دلیل، رژیم‌های غذایی سرشار از ترکیبات ضد التهابی ممکن است خطر این شرایط را کاهش دهند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که زنجبیل، دارچین و کورکومین – ترکیب فعال موجود در زردچوبه – از خواص ضد التهابی قوی برخوردار هستند.
مطالعات حتی نشان داده‌اند که آثار ضد التهابی کورکومین بدون بروز عوارض جانبی با آثار برخی از دارو‌ها قابل مقایسه است.
این آثار ضد التهابی ممکن است درد مفاصل ناشی از استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید را کاهش دهد.
به عنوان نمونه، مطالعه‌ای با حضور ۴۵ نفر مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داد که مصرف ۵۰۰ میلی گرم کورکومین در روز، بیشتر از ۵۰ گرم از یک داروی رایج آرتریت یا ترکیبی از کورکومین و دارو در کاهش درد مفاصل موثر بوده است.
مطالعه‌ای دیگر با حضور ۲۴۷ نفر مبتلا به استئوآرتریت نشان داد گروهی که عصاره زنجبیل دریافت کرده بودند، نسبت به گروه مصرف کننده دارونما درد کمتری تجربه کرده و نیازمند داروی مسکن کمتر بودند.
حافظه و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد
شیر زردچوبه برای سلامت مغز انسان نیز مفید است.
مطالعات نشان داده‌اند که کورکومین ممکن است سطوح فاکتور نورون‌زایی مشتق شده از مغز را افزایش دهد. فاکتور نورون‌زایی مشتق شده از مغز ترکیبی است که به مغز در ایجاد ارتباطات جدید کمک کرده و رشد سلول‌های مغزی را تقویت می‌کند.
سطوح پایین این ترکیب ممکن است با اختلالات مغزی از جمله بیماری آلزایمر مرتبط باشد.
دیگر مواد تشکیل دهند شیر زردچوبه نیز ممکن است برای مغز مفید باشند.
به عنوان نمونه، یکی از نشانه‌های بیماری آلزایمر انباشت پروتئین تاو در مغز است. مطالعات با حضور سوژه‌های حیوانی و پژوهش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند که ترکیبات موجود در دارچین ممکن است به کاهش این انباشت کمک کند.
افزون بر این، مطالعات با حضور سوژه‌های حیوانی نشان داده‌اند که دارچین علائم بیماری پارکینسون را کاهش داده و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.
زنجبیل نیز با بهبود زمان واکنش و تقویت حافظه ممکن است به بهبود عملکرد مغز کمک کند. مطالعات با حضور سوژه‌های حیوانی نشان داده‌اند که زنجبیل به محافظت در برابر افت عملکرد مغز مرتبط با افزایش سن کمک می‌کند.
با این وجود، به پژوهش‌های بیشتر با حضور سوژه‌های انسانی برای درک کامل آثار این مواد تشکیل دهنده بر حافظه و عملکرد مغز انسان نیاز است.
خلق و خو را بهبود می‌بخشد
به نظر می‌رسد که زردچوبه – به ویژه ترکیب فعال موجود در آن به نام کورکومین – ممکن است خلق و خو را بهبود بخشیده و علائم افسردگی را کاهش دهد.
در مطالعه‌ای شش هفته‌ای با حضور ۶۰ نفر مبتلا به اختلالات افسردگی ماژور، شرکت کنندگان به سه گروه تقسیم شده و یک گروه کورکومین، گروه دیگر داروی ضد افسردگی و یک گروه ترکیبی از هر دو را دریافت کردند.
گروهی که فقط کورکومین مصرف کرده بودند، بهبود شرایط خود مشابه با گروه مصرف کننده داروی ضد افسردگی را تجربه کردند، در شرایطی که گروه ترکیبی بیشترین فواید را تجربه کردند.
افسردگی ممکن است با سطوح پایین فاکتور نورون‌زایی مشتق شده از مغز نیز مرتبط باشد. از آنجایی که به نظر می‌رسد کورکومین سطوح این ترکیب را تقویت می‌کند، ممکن است پتانسیل کاهش علائم افسردگی را داشته باشد.
با این وجود، به انجام مطالعات بیشتر با حضور سوژه‌های انسانی برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز است.
در برابر بیماری قلبی از انسان محافظت می‌کند
بیماری قلبی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر افراد در جهان است. جالب توجه است که زردچوبه، دارچین و زنجبیل که مواد تشکیل دهنده اصلی شیر زردچوبه هستند همگی با خطر کمتر ابتلا به بیماری قلبی پیوند خورده‌اند.
به عنوان نمونه، یک بررسی که ۱۰ مطالعه را شامل می‌شد، نشان داد که مصرف ۱۲۰ میلی گرم دارچین در روز ممکن است سطوح کلسترول کلی، کلسترول بد، و تری گلیسیرید را کاهش دهد، در شرایطی که سطوح کلسترول خوب را افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ای دیگر با حضور ۴۱ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ به این افراد روزانه ۲ گرم پودر زنجبیل داده شد. در پایان این مطالعه ۱۲ هفته‌ای، عوامل خطر برای بیماری قلبی ۲۳ تا ۲۸ درصد کاهش یافته بود.
افزون بر این، کورکومین موجود در زردچوبه ممکن است عملکرد دیواره رگ‌های خونی که به نام عملکرد اندوتلیال شناخته می‌شود را بهبود ببخشد. عملکرد مناسب اندوتلیال برای قلبی سالم اهمیت دارد.
در یک مطالعه، به افرادی که تحت عمل جراحی قلب قرار می‌گرفتند، چند روز پیش و پس از عمل جراحی کورکومین یا دارونما داده شد. افرادی که کورکومین دریافت می‌کردند، نسبت به گروه مصرف کننده دارونما ۶۵ درصد احتمال کمتری داشت یک حمله قلبی را طی مدت زمان بستری بودن در بیمارستان تجربه کنند.
خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی شیر زردچوبه ممکن است به محافظت در برابر بیماری قلبی کمک کنند. با این وجود، برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه به انجام پژوهش‌های بیشتر نیاز است.
سطوح قند خون را کاهش می‌دهد
مواد تشکیل دهنده شیر زردچوبه، به ویژه زنجبیل و دارچین، ممکن است به کاهش سطوح قند خون کمک کنند.
به عنوان نمونه، مصرف یک تا شش گرم دارچین در روز ممکن است سطوح قند خون ناشتا را تا ۲۹ درصد کاهش دهد. افزون بر این، دارچین ممکن است مقاومت به انسولین را کاهش دهد. کاهش مقاومت به انسولین به طور کلی سطوح قند خون را کاهش می‌دهد.
به نظر می‌رسد دارچین میزان جذب گلوکز در روده انسان را پس از یک وعده غذایی کاهش می‌دهد که می‌تواند هرچه بیشتر کنترل قند خون را بهبود ببخشد.
افزودن منظم مقدار کمی زنجبیل به رژیم غذایی نیز ممکن است به کاهش سطوح قند خون ناشتا تا ۱۲ درصد کمک کند.
با این وجود، به انجام پژوهش‌های بیشتر برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز است. همچنین، باید به این نکته اشاره داشت که بیشتر دستورالعمل‌های تهیه شیر زردچوبه با عسل یا شربت افراد شیرین می‌شوند. اگر این نوشیدنی فوایدی در زمینه کاهش قند خون داشته باشد، احتمالا از مصرف نوشیدنی شیرین نشده سرچشمه خواهد گرفت.
به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند
شیر زردچوبه می‌تواند در تقویت استخوان‌های انسان نقش داشته باشد.
هم شیر گاو و هم شیر‌های گیاهی به طور کلی سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند که دو ماده برای ساخت و حفظ استخوان‌هایی قوی ضروری محسوب می‌شوند.
اگر رژیم غذایی فرد دارای سطوح کم کلسیم باشد، بدن برداشت این ماه مغذی از استخوان‌ها را آغاز می‌کند تا سطوح عادی آن در جریان خون حفظ شود. با گذشت زمان، این روند تضعیف و شکننده شدن استخوان‌ها را در پی دارد و خطر بیماری‌های استخوانی مانند استئوپنی و پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
ویتامین D با بهبود توانایی روده برای جذب کلسیم به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. سطوح کم ویتامین D نیز ممکن است در شکل‌گیری استخوان‌هایی ضعیف و شکننده نقش داشته باشد، حتی اگر رژیم غذایی فرد سرشار از کلسیم باشد.
اگر ترجیح می‌دهید تا از یک شیر گیاهی برای آماده کردن شیر زردچوبه استفاده کنید، محصولاتی که حاوی کلسیم و ویتامین D هستند را انتخاب کنید.
