۷ فایده شگفت انگیز آناناس؛ از زیبایی تا تندرستی

آناناس میوه‌ای گرمسیری با طعم ترش و شیرین است که از گیاهی چندساله به نام آناناس تهیه می‌شود. این میوه، بومی کشور‌های برزیل و پاراگوئه است و از آن به عنوان خوراکی خوشمزه و طبیعی مناطق گرمسیری قاره آمریکا یاد می‌شود. از نظر ظاهری، آناناس دارای پوستی زرد و قهوه‌ای رنگ با خطوط عمودی و یک تاج سبز رنگ در قسمت بالایی است.

گوشت میوه زرد رنگ، با طعم شیرین و کمی ترش بوده و دارای آنزیم بروملین است که در هضم پروتئین‌ها نقش دارد. آناناس را می‌توان به صورت تازه، کنسرو شده، آب میوه، ژله، مربا و خشک شده مصرف کرد و در صنعت آرایشی و بهداشتی نیز از بروملین آن استفاده می‌شود.

خواص آناناس قبل از بارداری

مصرف آناناس قبل از بارداری می‌تواند به بهبود باروری کمک کند. بروملین موجود در آناناس، به‌ویژه در مغز آن، اثرات ضد التهابی و رقیق‌کننده خون دارد که شرایط رحم را برای باردار شدن، بهبود می‌بخشد. این میوه همچنین منبع خوبی از منگنز، ویتامین C و ویتامین B۶ است که همگی برای سلامت دستگاه تولید مثل اهمیت دارند.

آناناس سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین C و B۶ است که از سیستم ایمنی سالم و تعادل هورمون‌ها در دوران بارداری حمایت می‌کنند. با این حال، دقت داشته باشید که مصرف بیش از حد آناناس ممکن است باعث انقباضات رحمی شده و خطراتی برای سلامت جنین ایجاد کند. بدین‌ترتیب، توصیه می‌کنیم در دوران بارداری قبل از افزودن آناناس به رژیم غذایی خود با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

خواص آناناس برای معده

آناناس اغلب در کشور‌هایی مانند برزیل به همراه گوشت و مرغ سرو می‌شود. این میوه حاوی گروهی از آنزیم‌های گوارشی به نام بروملین است که به هضم گوشت کمک می‌کنند. بروملین مولکول‌های پروتئین را تجزیه می‌کند؛ به این معنی که روده کوچک می‌تواند آنها را راحت‌تر جذب کند.

این خاصیت آناناس برای افرادی که نارسایی پانکراس دارند؛ یعنی شرایطی دارند که پانکراس نمی‌تواند به اندازه کافی آنزیم‌های گوارشی تولید کند، مفید است. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که بروملین نشانگر‌های التهابی در بافت‌های گوارشی مانند معده را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، آناناس سرشار از فیبر است که به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند.

خواص آناناس برای زخم

برخی از خواص آناناس بعد از عمل جراحی شامل کاهش التهاب، ورم، کبودی و درد ناحیه جراحی‌شده است. خوردن آناناس می‌تواند زمان بهبودی بعد از جراحی یا حتی تمرینات ورزشی را کاهش دهد. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده‌اند که بروملین موجود در آناناس می‌تواند ناراحتی، درد یا ورم پس از جراحی‌های دندانی را نیز کاهش دهد.

خواص آناناس برای سرماخوردگی

بروملین موجود در آناناس می‌تواند به رقیق شدن مخاط موجود در سینوس‌ها و سینه کمک کند. همچنین، خواص ضد التهابی این میوه می‌تواند علائم سرماخوردگی معمولی و آلرژی‌ها را تسکین دهد. این فواید آناناس موجب شده است که محققان به بررسی توانایی این میوه در درمان آسم بپردازند. در حالی که تحقیقات همچنان ادامه دارد، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بروملین موجود در آناناس با کاهش التهاب راه‌های هوایی که از علائم اصلی آسم است، ارتباط دارد.

خواص آناناس از دیدگاه طب ایرانی

در طب ایرانی آناناس به دلیل فواید فراوانی که برای سلامتی دارد، بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. برخی از فواید این میوه عبارت‌اند از کمک به هضم غذا، تقویت سیستم ایمنی، تضمین سلامت گردش خون، سم‌زدایی بدن، بهبود سلامت پوست، کمک به سلامت دستگاه تنفس، افزایش انرژی و بهبود خلق و خو، جلوگیری از سرطان، قوی شدن ماهیچه‌ها، کمک به سلامت استخوان‌ها است.

تقویت سیستم ایمنی

آناناس یکی از غنی‌ترین منابع ویتامین C است؛ ویتامینی که در خط مقدم مبارزه بدن با عفونت‌ها قرار دارد. مصرف یک فنجان آناناس تازه بیش از ۱۰۰ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تأمین می‌کند.

ما بین میوه‌های غنی از ویتامین C، آناناس با وجود محتوای قند طبیعی بالا، یکی از گزینه‌های مطلوب برای تقویت سیستم ایمنی است. ویتامین C نقش کلیدی در عملکرد گلبول‌های سفید دارد و به کاهش طول دوره سرماخوردگی کمک می‌کند. آناناس با دارا بودن حدود ۷۹ میلی گرم ویتامین C در هر فنجان، در این مسیر مؤثر است.

این ماده مغذی با افزایش تولید گلبول‌های سفید و تقویت عملکرد فاگوسیت‌ها (سلول‌های بلعنده میکروب‌ها)، بدن را در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها و عوامل بیماری زا مقاوم می‌سازد.

علاوه بر این، ویتامین C نقش مهمی در ساخت کلاژن دارد؛ پروتئینی که برای ترمیم زخم‌ها، بازسازی بافت‌ها و حتی استحکام عروق خونی ضروری است؛ بنابراین مصرف آناناس نه تنها سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، بلکه سرعت بهبود زخم‌ها و بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

بهبود هضم و سلامت گوارش

آنزیم بروملین موجود در آناناس یک ترکیب بسیار خاص است که پروتئین‌های پیچیده را تجزیه کرده و به قطعات کوچک‌تر و قابل هضم تبدیل می‌کند.

بروملین برای کمک به هضم غذا، کاهش نفخ و علائم سوءهاضمه استفاده شده و عملکرد آن در تجزیه پروتئین‌های غذایی در دستگاه گوارش مؤثر است. همچنین آنزیم‌های موجود در آب آناناس می‌توانند به شکستن پروتئین کمک کنند و از یبوست، نفخ و گاز جلوگیری نمایند. (منبع)

به همین دلیل افرادی که پس از مصرف غذا‌های سنگین مانند گوشت یا حبوبات دچار نفخ، سو هاضمه یا دل درد می‌شوند، می‌توانند از خوردن آناناس بهره‌مند شوند.

این میوه با تحریک ترشح شیره‌های گوارشی، حرکات روده را بهبود می‌بخشد و از یبوست جلوگیری می‌کند. همچنین فیبر موجود در آن به عنوان یک پری بیوتیک طبیعی عمل کرده و با تقویت باکتری‌های مفید روده، سلامت کلی دستگاه گوارش را ارتقا می‌دهد.

تقویت استخوان‌ها و مفاصل

منگنز یکی از مهم‌ترین مواد معدنی موجود در آناناس است. این عنصر در کنار کلسیم و فسفر به ساخت و استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. مصرف منظم آناناس به پیشگیری از پوکی استخوان در سالمندان کمک می‌کند.

همچنین برای کودکان و نوجوانانی که در حال رشد هستند، این میوه یک منبع عالی برای شکل گیری استخوان‌ها و دندان‌های سالم است. جالب است بدانید که منگنز علاوه بر استخوان‌ها، در سلامت مفاصل نیز نقش داشته و خطر ابتلاء به التهاب مفصلی را کاهش می‌دهد.

سلامت و جوانی پوست

آناناس حاوی آنزیمی به نام برملاین است که دارای خاصیت ضد التهاب، آنتی اکسیدانی و باکتری کُش شناخته شده و در لایه برداری ملایم پوست نقش دارد. مدل‌هایی از کرم‌های حاوی عصاره آناناس وجود دارد که استفاده موضعی آنها منجر به کاهش ملانین (لک‌های ناشی از آفتاب)، کاهش التهابات پوستی و کنترل تولید چربی در پوست می‌شود. پوست برای شادابی و استحکام نیازمند کلاژن است. ویتامین C موجود در آناناس، یکی از مهم‌ترین عوامل در تولید کلاژن محسوب می‌شود

کمک به کاهش وزن

اگرچه آناناس طعمی شیرین دارد، اما به دلیل فیبر بالا و چگالی کالری پایین، در کنترل اشتها مؤثر است. جایگزینی یک وعده تنقلات با یک فنجان آناناس تازه، نه‌تنها احساس سیری می‌کند بلکه باعث کاهش میل به شیرینی‌ها هم می‌شود.

میوه‌های حاوی فیبر بالا می‌توانند منجر به کنترل بهتر وزن شوند. آناناس از آن دسته میوه‌های سرشار از فیبر است که به کاهش وزن کمک می‌کند.

پیشگیری از سرطان

آناناس یک ضد سرطان طبیعی به شمار می‌رود. بروملین موجود در آن توانایی تخریب و مهار رشد سلول‌های سرطانی را دارد. علاوه بر این، ویتامین C و آنتی اکسیدان‌های موجود در آناناس با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، از جهش DNA و آسیب به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. مصرف منظم آناناس خطر ابتلاء به سرطان‌های روده بزرگ، معده، سینه و پروستات را کاهش می‌دهد.

همچنین آناناس به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی خاص، در شیمی درمانی کاربرد‌های جالب توجهی دارد. بروملین (آنزیم گوارشی آناناس)، خاصیت ضد التهابی و ضد توموری داشته و می‌تواند در درمان برخی سرطان‌ها از جمله پروستات، ریه، پانکراس و روده مصرف شود. آنتی اکسیدان‌های متعدد آناناس نظیر ویتامین A، بتاکاروتن و فلاونوئیدها، در مهار رادیکال‌های آزاد و کاهش عوارض شیمی درمانی موثرند. ترکیبات آناناس در درمان اختلالات التهابی مانند آرتریت روماتوئید، آسم، زخم معده و بیماری‌های روده‌ای نیز کاربرد دارند

چه کسانی نباید آناناس بخورند؟

برخی افراد ممکن است پس از مصرف آناناس به‌دلیل وجود بروملین در آن، حساسیت یا ناراحتی در دهان، لب‌ها یا زبان خود تجربه کنند. علاوه بر این، مصرف مقدار زیاد بروملین می‌تواند باعث بروز جوش‌های پوستی، استفراغ و اسهال شود. همچنین، بروملین می‌تواند با برخی دارو‌ها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، رقیق‌کننده‌های خون، دارو‌های ضد افسردگی و دارو‌های ضد تشنج تداخل داشته باشد.

افرادی که به‌طور منظم از این دارو‌ها استفاده می‌کنند باید برای افزودن یا حذف کردن هر نوع ماده غذایی به رژیم خود با پزشک مشورت کنند. اسیدیته موجود در آناناس و سایر میوه‌های گرمسیری یا مرکبات می‌تواند باعث افزایش سوزش معده یا علائم رفلاکس در افراد مبتلا به بیماری رفلاکس معده (GERD) شود.

همان‌طور که اشاره شد، آناناس سرشار از پتاسیم است. مصرف بیش از حد پتاسیم نیز می‌تواند برای افرادی که کلیه‌هایشان به‌طور کامل کار نمی‌کنند مضر باشد، اگر کلیه‌ها قادر به دفع پتاسیم اضافی از خون نباشند، این ماده معدنی می‌تواند باعث ایجاد بیماری به نام هایپرکالمی (Hyperkalemia) شود. این بیماری ممکن است در برخی موقعیت‌ها کشنده باشد. همچنین، پتاسیم اضافی می‌تواند با بتابلاکر‌ها (Beta-Blockers)، دارویی برای درمان بیماری‌های قلبی و اضطراب، تداخل داشته باشد.