دکتر فرزاد روشن ضمیر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی می‌گوید: نوشیدنی‌های بدون الکل می‌توانند به افراد کمک کنند تا مصرف الکل خود را کاهش دهند که این امر تأثیر مثبتی بر سلامت کبد دارد. کاهش مصرف الکل به‌ویژه برای افرادی که در مراحل اولیه بیماری کبدی ناشی از الکل هستند، می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت بیماری ایفا کند. با این حال، شواهد علمی نشان می‌دهد که برخی از این نوشیدنی‌ها ممکن است هنوز اثرات منفی بر کبد داشته باشند. این موضوع به دلیل وجود مقادیر اندک الکل و ترکیبات افزودنی دیگر مانند قند در برخی از این نوشیدنی‌ها است که می‌تواند در درازمدت برای سلامت کبد مضر باشد.
میزان واقعی الکل در نوشیدنی‌های بدون الکل
نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که اکثر نوشیدنی‌های کم الکل یا بدون الکل، حتی آنهایی که با عناوینی نظیر «صفر درصد الکل» تبلیغ می‌شوند، ممکن است به طور قانونی حاوی مقادیر بسیار کم الکل باشند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرده که هیچ سطحی از مصرف الکل بی‌خطر محسوب نمی‌شود. برای افرادی که به بیماری‌های کبدی مبتلا هستند، پرهیز کامل از هر میزان الکل توصیه می‌شود. چرا که حتی مقدار ناچیز الکل موجود در آبجوی بدون الکل نیز ممکن است در بدن این افراد تجمع یابد و خطرات بیشتری به همراه داشته باشد.
عملکرد کبد در پردازش الکل
کبد نقش بسیار مهمی در پردازش و فیلتر کردن الکل در بدن دارد. هنگامی که فرد الکل مصرف می‌کند، کبد سعی می‌کند آن را از جریان خون حذف کرده و به مواد بی‌ضرر تبدیل کند، فرایندی که می‌تواند به مرگ برخی از سلول‌های کبدی منجر شود. اگر چه کبد عضوی مقاوم و بازسازی‌پذیر است، اما سوء مصرف طولانی‌مدت الکل می‌تواند توانایی بازسازی سلول‌های کبدی را کاهش دهد و در نهایت باعث آسیب جدی به بافت کبدی شود. این شرایط به‌عنوان «بیماری کبدی مرتبط با الکل» شناخته می‌شود.
کبد چرب الکلی، اولین مرحله از آسیب کبدی است
نخستین مرحله از بیماری کبدی ناشی از مصرف الکل، وضعیت کبد چرب الکلی است. مصرف زیاد الکل می‌تواند منجر به تجمع چربی در اطراف سلول‌های کبدی شود که عملکرد طبیعی کبد را مختل می‌کند. خبر خوب این است که اگر فرد مصرف الکل را برای مدت طولانی قطع کند، این مرحله از بیماری قابل بازگشت است. در چنین شرایطی، استفاده از آبجوی بدون الکل به‌عنوان جایگزینی کم‌خطرتر می‌تواند گامی مؤثر در مسیر بهبودی باشد.
قند بالای نوشیدنی‌های بدون الکل و تأثیر بر کبد
از دیگر عوامل نگران‌کننده، میزان بالای قند موجود در برخی از نوشیدنی‌های بدون الکل است. قند زیاد می‌تواند باعث بروز یا تشدید بیماری «کبد چرب غیرالکلی» شود که یکی دیگر از اشکال شایع آسیب به کبد است و در افرادی که الکل مصرف نمی‌کنند نیز بروز می‌کند. کبد چرب غیرالکلی، همان‌طور که از نامش پیداست، بدون وابستگی به مصرف الکل ایجاد می‌شود و ارتباط مستقیمی با رژیم غذایی نامناسب و چاقی دارد؛ بنابراین حتی نوشیدنی‌های بدون الکل با قند فراوان، می‌توانند تهدیدی برای سلامت کبد باشند. مصرف مداوم شکر بالا می‌تواند به بروز بیماری‌هایی نظیر کبد چرب، دیابت نوع دو و افزایش وزن منجر شود. بنابراین، حتی در انتخاب جایگزین‌های بدون الکل نیز باید به ترکیبات آنها توجه شود تا سلامت کلی بدن و به ویژه کبد حفظ شود. انتخاب‌های کم قند یا بدون قند، گزینه‌های سالم‌تری محسوب می‌شوند.
